مسئولیت اجتماعی شرکت ها و چهار مرحله آن

نگامی که به عملکرد کسب و کارهای سنتی نگاه می کنید، فهمیدن این نکته سخت نیست که تنها هدف یک کسب و کار افزایش منافع مالک کسب و کار بوده است. مسئولیت اجتماعی شرکت ها ( CSR مخفف Corporate Social Responsibility ) بر پایه مسئولیت اجتماعی شرکت می باشد؛ این روندی است که در سال های اخیر پدید آمده است. بر طبق CSR، وظیفه یک شرکت ارائه مواردی بیش از محصول و خدمان به جامعه می باشد که ما نیز در گذشته مقاله ” مسئولیت اجتماعی بازاریابی هدف ” را در همین رابطه منتشر کردیم.

انواع نگرش های مسئولیت اجتماعی شرکت ها ( CSR )

شعار ما در مجله کسب و کار پارس ویتایگر، کمک به رشد و ارتقا با ارائه محتوای مفید درباره کسب و کار ها است. برای این منظور از منابع معتبر خارجی که در حوزه تکنولوژی و سازمانی، فعال هستند برای تولید محتوا و ارائه آن به شما کاربران محترم استفاده می‌کنیم.

بطور کلی، دو مکتب فکری مرتبط با جزئیات مسئولیت اجتماعی شرکت ها ( CSR ) وجود دارد که شامل دو تئوری مختلف درباره CSR می باشند:

تئوری سهام دار:

بر طبق تئوری سهام دار، تمام تلاش های یک شرکت باید برای به حداکثر رساندن ثروت مالک آن سرمایه گذاری شود و تنها هدف یک کسب و کار افزایش سود می باشد.

تئوری ذینفع:

تئوری ذینفع، بر خلاف تئوری سهام دار، بر روی سایر جنبه ها تاکید دارد، مانند عموم مردم، محیط و کارکنان و غیره.  ایدئولوژی پشت این است که همان گونه که عموم مردم، محیط زیست و … به ما سود می رسانند، ما نیز باید به آنها پاسخ دهیم.

اگر مفهوم CSR بر اساس تئوری ذینفع توسعه یابد، برای گسترش حسن نیت در میان عموم مردم و ایجاد یک تصویر مثبت برند با استفاده از فعالیت های مسئولیت اجتماعی شرکت ها ( CSR ) استفاده می شود. برای هر درختی که ایکیا برای تولید مبلمان قطع می کند، یک درخت جدید کاشته می شود، دلیل پشت این کار ایکیا این است که آنها معتقدند از محیط زیست محصولی گرفته اند و باید به جای آن، فایده ای به محیط برگردانند.

مرتبط با:

• نرم افزار CRM و منابع انسانی
• اهمیت برندینگ CRM در موفقیت یک کسب و کار

فعالیت های مسئولیت اجتماعی شرکت ها ( CSR ) و چهار حوزه مسئولیتی

مقیاسی که یک کسب و کار بر طبق آن در فعالیت های CSR شرکت می کند از سایر کسب و کارها متفاوت می باشد. اساساً، فعالیت های مسئولیت اجتماعی شرکت ها ( CSR ) به چهار حوزه مسئولیت مختلف تقسیم می شود و این تفاوت مشخص می کند که در چه سطحی یک کسب و کار می تواند فعالیت های CSR انجام دهد. در ادامه جزئیات این چهار دسته بندی مختلف مسئولیت اجتماعی شرکت ها ( CSR ) بیان شده است:

مسئولیت اقتصادی:

فرم اصلی و ابتدایی مسئولیت اجتماعی شرکت ها ( CSR ) می باشد و تنها بر روی ارائه سود بیشتر به سهام داران کسب و کار متمرکز شده است. این مسئولیت حول محور انجام تعهدات مالی کسب و کار مانند پرداخت دستمزدها، مالیات ها و غیره می باشد.

مسئولیت ها بر اساس قانون:

شرکت هایی که از این رویکرد تبعیت می کنند تضمین می کنند که عملیات خود را با حفظ محدودیت های قانونی انجام می دهند. آنها قوانین شرکت را به هیچ قیمتی زیر پا نمی گذارند و برای به دست آوردن این سطح از مسئولیت اجتماعی شرکت ها ( CSR ) ، یک کسب و کار باید ابتدا مسئولیت های اقتصادی خود را انجام دهند.

مسئولیت های اخلاقی:

این مرحله یک مرحله جلوتر از وظایف قانونی می باشد. در این سطح، جنبه اخلاقی از اهمیت بیشتری برخوردار می باشد. این مسئولیت ها شامل پرداخت درآمد بیشتر به کارمندان از طریق پاداش های بالاتر، فراهم کردن فرصت برای بیکاران، اجتناب از کارکردن با شرکت های دارای سابقه و شهرت منفی و غیره می باشند.

مرتبط با: برندینگ کارفرما با استفاده از نرم افزار CRM

مسئولیت های بشردوستانه:

این مسئولیت بالاترین سطحی است که یک شرکت می تواند در جنبه های مسئولیت اجتماعی شرکت ها ( CSR ) به دست آورد. این سطح زمانی به دست می آید که یک شرکت سودهای خوبی داشته باشد، به قوانین احترام بگذارد و مسئولیت های اخلاقی خود را بشناسد. در این فاز، سازمان ها از حوزه خود بیرون رفته و بر روی کارهای عام المنفعه مانند خیریه، سرمایه گذاری می کند. فعالیت ها در این سطح شامل ایجاد یک مرکز آموزش، ارائه امکانات پزشکی به عموم مردم، درختکاری و … می باشد.

بصورت تئوری، انجام دادن فعالیت های مسئولیت اجتماعی شرکت ها ( CSR ) به نظر بسیار آسان می آید، اما در عمل واقعیت این نیست. شرکت ها باید عوامل بسیار زیادی را برای طراحی رویدادهای مسئولیت اجتماعی شرکت ها ( CSR ) در نظر بگیرند. مسئولیت اجتماعی شرکت ها ( CSR )را وارد کسب و کار خود کنید و به جامعه نشان دهید که واقعاً به فکر آنها هستید.

اهمیت و تاثیرات مسئولیت اجتماعی شرکت ها

تحقیقی که در سال ۲۰۱۷ انجام شد نشان می دهد که در بحران مالی ۲۰۰۸-۲۰۰۹، شرکت های با سرمایه اجتماعی بالاتر بازده سهامشان ۴ تا ۷ درصد بیشتر از سازمان های با سرمایه اجتماعی پایین بوده است. در این تحقیق سرمایه اجتماعی با استفاده از شدت مسئولیت اجتماعی شرکت (CSR) اندازه گیری شد. این شرکت ها همچنین سودآوری، رشد و فروش بالاتری برای هر یک از کارکنان نسبت به شرکت های با مسئولیت اجتماعی پایین تر داشته و موفق به گرفتن وام های بیشتری نیز شده  اند . این شواهد نشان می دهد که نتیجه ی اعتماد فی مابین بین شرکت و سهامداران آن، که از طریق سرمایه گذاری در سرمایه اجتماعی ایجاد شده، زمانی که سطح کلی اعتماد به شرکت ها و بازارها دچار یک شوک منفی می شود، خود را نشان خواهد داد.

در این تحقیق همچنین مکانیسم هایی بررسی شدند که از طریق آن سطوح  مسئولیت اجتماعی بالاتر می توانند در طول بحران بازده بیش از معمول ایجاد کنند. شرکت هایی با مسئولیت اجتماعی بالا، سودآوری ، حاشیه سود، رشد فروش، و بهره وری کارکنان بالاتری نسبت به شرکت های با CSR پایین تر دارند. برخی از این اثرات در دوره پس از بحران نیز همچنان ادامه دارد، اما در سطوح پایین تری از اهمیت اقتصادی و آماری، با توجه به همان شواهدی که نشان می دهد اعتماد در سطوح نسبتا پایین باقی می ماند.

به طور کلی، نتایج این تحقیق نشان می دهد که ایجاد سرمایه اجتماعی شرکت می تواند به عنوان یک سیاست بیمه ای دیده شود که هنگامی که سرمایه گذاران و اقتصاد کلی با بحران شدید اعتماد مواجه می شوند، تاثیر مثبت خود را نمایش می دهد. سرمایه اجتماعی، علاوه بر سرمایه مالی، می تواند یک عامل مهم در عملکرد شرکت باشد و شرایطی را مشخص کند که مسئولیت اجتماعی می تواند برای ارزش شرکت سودمند باشد.

در تحقیق دیگری اثرات مسئولیت اجتماعی شرکت ها بر وفاداری مشتریان به برند از طریق شناسایی نام تجاری در صنعت کافی شاپ بررسی شد. این محققان همچنین بررسی کرده اند که چگونه مشارکت مشتری در فعالیت های مربوط به مسئولیت اجتماعی شرکت ها، وفاداری به نام تجاری را تقویت می کند. جامعه آماری این تحقیق متشکل از ۲۳۷ مشتری واقعی یک کافی شاپ معتبر و بزرگ بود. نتایج نشان داد که مسئولیت اجتماعی شرکت ها شناسایی  برند شخصی و اجتماعی را تقویت می کند که به نوبه خود باعث افزایش وفاداری مشتریان می شود. نتایج همچنین نشان می دهد که شناسایی شخصی نسبت به شناسایی اجتماعی تأثیر بیشتری بر وفاداری به برند دارد. تأثیر بیشتر بر شناسایی شخصی در مقابل اجتماعی زمانی رخ می دهد که مشتریان در فعالیت های مسئولیت اجتماعی سازمان شرکت کنند. این مطالعه درک از ارتباط بین مسئولیت اجتماعی و وفاداری از طریق شناسایی شخصی و اجتماعی را گسترده تر می کند.

مرتبط با: روش استفاده از نرم افزار CRM برای افزایش کارایی فروش

نمونه هایی از مسئولیت های اجتماعی

در ادامه به برخی از نمونه مسئولیت های اجتماعی شرکت های ایرانی و خارجی می پردازیم و آن ها را بررسی می کنیم:

نمونه مسئولیت اجتماعی شرکت گوگل

گوگل نه تنها به خاطر ابتکارات سازگار با محیط زیست، بلکه به دلیل ساندار پیچای، مدیرعامل صریح خود نیز اعتبار کسب می کند. او در برابر مسائل اجتماعی از جمله اظهارات ضد مسلمانان رئیس جمهور آمریکا، دونالد ترامپ مخالف است. گوگل همچنین بالاترین امتیاز CSR ۲۰۱۸ موسسه Reputation را کسب کرد، تا حدی به این دلیل که مراکز داده آن ۵۰٪ انرژی کمتری نسبت به سایرین در جهان مصرف می کنند. آنها همچنین بیش از ۱ میلیارد دلار در پروژه های انرژی های تجدیدپذیر سرمایه گذاری کرده اند و سایر مشاغل را قادر می سازند تا اثرات زیست محیطی خود را از طریق خدماتی مانند Gmail کاهش دهند.

نمونه مسئولیت اجتماعی شرکت کوکاکولا

به عنوان یک برند، کوکاکولا تمرکز زیادی بر پایداری دارد. حوزه های کلیدی عبارتند از آب و هوا، بسته بندی و کشاورزی همراه با نظارت بر آب و کیفیت محصولات خود. پیام آنها “دنیایی بدون زباله” است، با هدف جمع آوری و بازیافت هر بطری، بسته بندی آنها 100٪ قابل بازیافت است. آنها قصد دارند تا سال 2030، کربن تولیدی خود را تا 25 درصد کاهش دهند.

نمونه مسئولیت اجتماعی شرکت فورد موتور

فورد برنامه های بزرگی در زمینه CSR دارد. ماموریت آنها “ساخت دنیایی بهتر است که در آن همه آزادانه حرکت کنند و رویاهای خود را محقق کنند.” آنها سرمایه گذاری خود را در برق رسانی به میزان ۲۲ میلیارد دلار (از ۱۱ میلیارد دلار قبلی) افزایش داده اند و قصد دارند تا سال ۲۰۵۰ خودروهای خود را از دی اکسید کربن پاک کنند.

باب هالیکراس، معاون و مدیر پایداری، محیط زیست و ایمنی فورد گفت: ما متعهد به حذف دی اکسید کربن هستیم. چرا که این موضوع برای مشتریان ما، سیاره زمین و فورد کار درستی است. امروز، ۹۵ درصد از انتشار کربن ما از وسایل نقلیه، عملیات و تامین کنندگان ما ناشی می شود و ما به هر سه حوزه فوری و با خوش بینی رسیدگی می کنیم.

نمونه مسئولیت اجتماعی نتفلیکس و اسپاتیفای

از منظر اجتماعی، شرکت هایی مانند نتفلیکس و اسپاتیفای مزایایی را برای حمایت از کارمندان و خانواده های آن ها ارائه می دهند.

نتفلیکس 52 هفته مرخصی با حقوق برای والدینی که فرزندشان متولد شده و همچنین والدینی که کودکی را به فرزند خواندگی قبول می کنند، می دهد. این مرخصی را می توان در هر زمانی دریافت کرد، چه سال اول زندگی کودک باشد و چه در زمان دیگری که متناسب با نیازهای او باشد. این مرخصی در مقایسه با میانگین 18 هفته در سایر شرکت های بزرگ فناوری قابل توجه است.

Spotify برنامه مشابهی را ارائه می دهد، اگرچه برای مدت کوتاه تر از 24 هفته مرخصی با حقوق! این شرکت معتقد است راه اندازی این ابتکار منجر به افزایش تقاضاهای شغلی خارجی شد است که هرگز کاهش نیافته!

وقتی صحبت از دلایل اجتماعی به میان می‌آید، نتفلیکس و اسپاتیفای از پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی خود برای نشان دادن حمایت از جنبش‌هایی مانند جنبش های زیست‌محیطی و جنبش های ضد نژاد پرستی استفاده می‌کنند. نتفلیکس در مورد نحوه هدف قرار دادن – و جذابیت – مخاطبان خاص و اقلیت از طریق رسانه های اجتماعی هوشمندانه نمونه موفقی است.